*Ερώτηση: Οδηγούσα κανονικά την μοτοσυκλέττα μου και ο άλλος παρεβίασε με το αυτοκίνητό του το ΣΤΟΠ,έπεσε πάνω μου και με τραυμάτισε σοβαρά.Έκανε θετική δήλωση στην ασφαλιστική του εταιρεία,η οποία αν και μου δίνει τα χρήματα για τις ζημιές της μοτοσυκλέττας μου, αρνείται να μου πληρώσει τα χρήματα που ξόδεψα για τους γιατρούς και το νοσοκομείο,καθώς και όλα τα χρήματα που έχασα επειδή δεν μπορούσα να δουλέψω για μεγάλο χρονικό διάστημα,ισχυριζόμενη ότι είμαι συνυπαίτιος για τον τραυματισμό μου διότι δεν φορούσα κράνος. Μου δίνει μόνο το μισό του ποσού της απωλείας εισοδημάτων μου.Αρνείται επίσης να μου πληρώσει το κονδύλιο που ζητώ για χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης.Αναγκαστικά λοιπόν πρέπει να προσφύγω στα δικαστήρια. Υπάρχει περίπτωση να μην πάρω όλα τα χρήματά μου αν ακολουθήσω τη δικαστική οδό;
*Απάντηση: Κατ΄αρχήν πρέπει να γίνει ένας αναγκαίος διαχωρισμός.Αν είστε ασφαλισμένος στο ΙΚΑ (και μόνο σε αυτό το ταμείο) , δεν δικαιούσθε αποζημίωση για νοσήλια,ούτε για ολόκληρο το ποσό της απωλείας εισοδημάτων σας,διότι το ΙΚΑ υπεισέρχεται αυτομάτως,βάσει νόμου, στα δικαιώματά σας,εφόσον σας καταβάλει,όπως είναι υποχρεωμένο,επιδότηση για τα εισοδήματα που χάσατε οσο δεν μπορούσατε να δουλέψετε και τα έξοδα για τη νοσηλεία σας.Το να αποκρύψετε το γεγονός ότι είστε ασφαλισμένος στο ΙΚΑ δεν ωφελεί,διότι αφενός το ΙΚΑ ειδοποιεί απευθείας την ασφαλιστική εταιρεία του υπαιτίου για το ατύχημα για τις απαιτήσεις του,αφετέρου το δικαστήριο,με αίτημα της εναγομένης ασφαλιστικής εταιρείας που πάντοτε υποβάλλεται εφόσον ο παθών εξασκεί επάγγελμα που υπάγεται στο ΙΚΑ ή είναι εμμέσως ασφαλισμένος στο ΙΚΑ λόγω συγγενείας με αμέσως ασφαλισμένο,αναβάλλει την έκδοση οριστικής αποφάσεως μέχρις ότου προσκομισθεί επίσημη βεβαίωση του ΙΚΑ για τα ποσά που κατέβαλε στον ασφαλισμένο του καθώς και τα ποσά που δικαιούται να λάβει αυτός. Τα παραπάνω σημαίνουν ότι η οριστική απόφαση για την αγωγή σας,βάσει της οποίας μπορείτε να αποζημιωθείτε, θα εκδοθεί σε δύο χρόνια περίπου από την ημερομηνία της πρώτης δίκης,διότι μεσολαβεί άλλη δίκη μετά την προσκόμιση της βεβαίωσης του ΙΚΑ. Συμπέρασμα: να λέτε πάντοτε στον δικηγόρο σας τα ποσά που λάβατε από το ΙΚΑ και να του δίνετε τα σχετικά έγγραφα,προς όφελός σας.Πρέπει ακόμα να ληφθεί υπόψη ότι η «απόφαση» του διοικητή του ΙΚΑ για τα ποσά που σας κατέβαλε και του οφείλουν οι εναγόμενοι χρειάζεται αρκετούς (έως πολλούς…) μήνες για να εκδοθεί,οπότε σας συμφέρει να κινήσετε αμέσως την διαδικασία για την έκδοσή της,πιέζοντας ευγενικά τους αρμόδιους υπαλλήλους…
Αν δεν είσθε ασφαλισμένος του ΙΚΑ,δικαιούσθε τα νοσήλια που καταβάλατε.Η ασφαλιστική εταιρεία του υπαιτίου κακώς δεν σας τα δίνει αν συντρέχει αυτή η περίπτωση.Πιθανολογεί βέβαια ότι στο δικαστήριο θα κριθείτε συνυπαίτιος για τον τραυματισμό σας επειδή δεν φορούσατε κράνος.Αυτό είναι πολύ πιθανό,αν βέβαια οι σωματικές βλάβες σας είχαν σχέση με τη μη χρήση κράνους.Αν όμως τραυματισθήκατε π.χ. μόνο στο πόδι,ή μη χρήση κράνους δεν έχει καμμία σχέση με τις σωματικές σας βλάβες και η σχετική ένσταση για την έκταση των ζημιών σας που τυχόν προβάλει στο δικαστήριο η ασφαλιστική εταιρεία θα απορριφθεί.
Δικαιούσθε ακόμη ολόκληρο το ποσό που αντιστοιχεί στην απώλεια εισοδημάτων σας για όσο χρονικό διάστημα δεν μπορούσατε να δουλέψετε, με την επιφύλαξη όσων προαναφέρθηκαν για την αιτιώδη συνάφεια μεταξύ της μη χρήσης κράνους και των σωματικών βλαβών σας από το ατύχημα.
Επειδή είναι πολύ συχνό στις αγωγές το φαινόμενο της υπερβολικής διόγκωσης όλων των κονδυλίων και ιδιαίτερα του κονδυλίου για απώλεια εισοδημάτων,πρέπει να έχετε υπόψη σας ότι αν με βάση τις ιατρικές βεβαιώσεις η ανικανότητά σας για εργασία διήρκεσε π.χ. δύο μήνες και εσείς ζητάτε απώλεια εισοδημάτων για έξι μήνες,δεν πρόκειται να πάρετε τα επιπλέον χρήματα που ζητάτε: στα δικαστήρια χρειάζονται περισσότερο αποδείξεις ακλόνητες και λιγότερο τα λόγια. Να έχετε ακόμη υπόψη σας ότι τα φουσκωμένα κονδύλια πλήττουν γενικότερα την αληθοφάνεια της αγωγής σας και κάνουν κακό και στην τσέπη σας,αφού το κράτος εισπράττει «χαράτσι» υπό μορφήν σταθερού ποσοστού επί του συνολικού ποσού που ζητείτε να σας επιδικασθεί με την αγωγή σας (το λεγόμενο «αγωγόσημο»).
Το κονδύλιο χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης συνήθως δεν το καταβάλλουν εξωδικαστικά οι ασφαλιστικές εταιρείες. Σε περίπτωση σοβαρού τραυματισμού όμως τα δικαστήρια επιδικάζουν σημαντικά ποσά στον παθόντα γι΄αυτήν την αιτία,οπότε σας συμφέρει να επιδιώξετε την αποζημίωσή σας δια της δικαστικής οδού,αν η ασφαλιστική εταιρεία δεν είναι διατεθειμένη να σας καταβάλει ένα λογικό ποσό γι΄αυτήν την αιτία,έστω και αν σας δίνει τα υπόλοιπα κονδύλια.
Σημειωτέον ότι και σε αυτήν την περίπτωση ισχύουν όσα προαναφέρθηκαν για την σχέση μεταξύ του τραυματισμού σας και της μη χρήσης κράνους: αν τραυματισθήκατε στο κεφάλι,σίγουρα είσθε συνυπαίτιος για τον τραυματισμό σας εφόσον δεν φορούσατε κράνος,οπότε και το κονδύλιο χρηματικής ικανοποίησης που θα σας επιδικάσει το δικαστήριο θα είναι μειωμένο,όπως και τα ως άνω κονδύλια,ανάλογα με το ποσοστό συνυπαιτιότητάς σας.
Νίκος-Τρυπιάς Αλεξάνδρου
Δικηγόρος