Ερώτηση: Ένας απρόσεκτος έπεσε από πίσω μου στη Νάξο χωρίς να μου κάνει μεγάλη ζημιά και τώρα ζητάει και τα ρέστα,διότι έκανε αγωγή εναντίον μου και εναντίον της ασφαλιστικής εταιρείας μου,γράφοντας ένα σωρό ψέμματα.Δεν φτάνει αυτό,κατέθεσε και την αγωγή του στην Αθήνα,ενώ εγώ είμαι κάτοικος Νάξου,και ο υπαίτιος επίσης.Θέλω οπωσδήποτε να καταθέσω στο δικαστήριο,αλλά μου είναι δύσκολο να κάνω ταξίδι γι΄αυτόν τον λόγο.Είχε δικαίωμα ο ενάγων να ζητήσει να εκδικασθεί η αγωγή του στα δικαστήρια της Αθήνας; Αν ναι,αξίζει κατά τη γνώμη σας να κάνω ολόκληρο ταξίδι για να ικανοποιήσω απλώς το περί δικαίου αίσθημά μου;
Απάντηση: Αν η ασφαλιστική σας εταιρεία έχει την έδρα της στην Αθήνα,όπως συμβαίνει με τις περισσότερες ασφαλιστικές εταιρείες,είχε ο αντίδικός σας το δικαίωμα από τον νόμο να καταθέσει την αγωγή του στο αρμόδιο δικαστήριο της Αθήνας.
Υπάρχουν διάφορες επιλογές για το δικαστήριο που θα κατατεθεί η αγωγή,ανάλογα με το τι εξυπηρετεί τον ενάγοντα.Είναι προφανές ότι στην συγκεκριμένη περίπτωση τον εξυπηρετούσε δικαστήριο στην Αθήνα,για να σας εμποδίσει να καταθέσετε,λόγω των εξόδων και του κόπου του ταξιδιού.Η πονηριά αυτή όμως δεν πρέπει να σας αποθαρρύνει,αφού θέλετε να καταθέσετε: πολλοί άνθρωποι έρχονται από όλη την Ελλάδα στα δικαστήρια της Αθήνας,ακόμη κι αν δεν έχουν οικονομικό συμφέρον,για να καταθέσουν την αλήθεια,διότι τους ενοχλεί το άδικο. Δυστυχώς υπάρχουν πάρα πολλοί που καταθέτουν ψευδείς αγωγές,διαρρηγνύοντας τα ιμάτιά τους ότι λένε αλήθεια.Δεν πρέπει όμως να μένουν ασύδοτοι.
Βασική αρχή της κατά τόπον αρμοδιότητας των δικαστηρίων είναι αυτή που ορίζει ότι αρμόδιο είναι το δικαστήριο στην περιφέρεια του οποίου έχει την κατοικία του ο εναγόμενος.Η παραπάνω βασική αρχή κάμπτεται με διαφόρους τρόπους. Ο πιο συνηθισμένος είναι αυτός της έδρας της ασφαλιστικής εταιρείας (ή του Επικουρικού Κεφαλαίου,όταν είναι ανασφάλιστο το ζημιογόνο όχημα): με λίγες εξαιρέσεις που αφορούν στη Θεσσαλονίκη,οι ασφαλιστικές εταιρείες έχουν έδρα στην Αθήνα ή σε ορισμένα προάστειά της,οπότε αρμόδια καθίστανται και τα αντίστοιχα Ειρηνοδικεία,αν το αιτούμενο με την αγωγή ποσό δεν υπερβαίνει τα 2.000.000 δρχ.για κάθε ενάγοντα ή τα Μονομελή Πρωτοδικεία αν το αιτούμενο ποσό υπερβαίνει τα 2.000.000 δρχ.για κάθε ενάγοντα.Πρέπει να επισημάνουμε πάντως ότι αρμόδιο καθίσταται και το δικαστήριο του τόπου όπου έγινε η σύναψη της ασφαλιστικής συμβάσεως για αστική ευθύνη ιδιοκτήτη ή κατόχου οχήματος,έστω και αν η ασφαλιστική εταιρεία εδρεύει σε άλλο τόπο.Άλλος τρόπος για να καμφθεί η παραπάνω βασική αρχή είναι μία πρόσφατη διάταξη του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (άρθρο 40 Α) , που ορίζει ότι διαφορές που αφορούν απαιτήσεις για υλικές ζημιές (ή σωματικές βλάβες) από οχήματα,μπορούν να εισαχθούν και στο δικαστήριο στην περιφέρεια του οποίου προκλήθηκε η ζημία.Αυτή η διάταξη είναι χρήσιμη και για την παράκαμψη των φορτωμένων με πολλές υποθέσεις Ειρηνοδικείων, όπως είναι το Ειρηνοδικείο Αθηνών.
Αν έχετε ακόμη ενδοιασμούς για την χρησιμότητα του ταξιδιού σας στην Αθήνα,σας υπενθυμίζουμε ότι το πρόσωπο είναι «σπαθί»,σύμφωνα με την γνωστή ρήση,και σε κάθε περίπτωση η «ζωντανή» κατάθεση στο ακροατήριο έχει πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα από μερικά χαρτιά,υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι θα πείτε την αλήθεια και θα προσέχετε αυτά που λέτε και πως τα λέτε,διότι το ποσοστό από όσους καταθέτουν,που πριν από τη δίκη «κάνουν» τους δικηγόρους αλλά κατά τη διάρκειά της τα κάνουν θάλασσα,είναι πολύ υψηλό…
Νίκος – Τρυπιάς Αλεξάνδρου
Δικηγόρος